Het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam opent op 21 januari 2021 de Eregalerij van de Nederlandse fotografie waar 100 foto’s te zien zijn. De beelden hebben stuk voor stuk iconische waarde, door hun maatschappelijke en artistieke betekenis. Samen vertellen zij het verhaal van het begin van de fotografie in Nederland tot de tegenwoordige tijd (1841-2021). De hoogtepunten, de vernieuwingen, de enorme stappen die fotografen maakten tussen de uitvinding van de foto tot aan de innovaties aan het begin van de 21ste eeuw. Speciaal voor de Eregalerij is een extra zaal van 2.000 m2 toegevoegd aan het museum. Bij elke foto wordt informatie gegeven over de achtergrond en de reden waarom juist déze foto in de Eregalerij is opgenomen en wat het beeld zo bijzonder maakt. Welke foto’s en fotografen precies een plek zullen krijgen in de Eregalerij van de Nederlandse Fotografie wordt bij opening in januari 2021 bekend gemaakt.
Birgit Donker, directeur Nederlands Fotomuseum:
‘De Eregalerij van de Nederlandse fotografie is een lofzang op de fotografie in Nederland en op de vele fotografen, die door hun innovatief inzicht dit medium hebben gemaakt tot wat ze nu is. Fotografie heeft een ingrijpende ontwikkeling doorgemaakt in techniek en in maatschappelijke functie. De foto’s vertellen even zo veel verhalen, laten zien dat er vele verschillende perspectieven zijn. Ik ben ervan overtuigd dat het publiek deze iconische beelden in het hart sluit. Hiermee verstevigt het Nederlands Fotomuseum zijn betekenis als een nationaal museum, met internationale uitstraling, maar ook stevig verankerd in Rotterdam’.
Enorme ontwikkelingen
De foto’s in de Eregalerij zijn afkomstig uit verschillende verzamelingen: allereerst uit de rijke collectie van het Nederlands Fotomuseum zelf, maar er zijn ook belangrijke bruiklenen uit onder meer het Rijksmuseum, Museum Boijmans van Beuningen, Amsterdam Museum, Stadsarchief Amsterdam en vele privécollecties van fotografen of hun nazaten. De galerij begint met de vroegste voorbeelden van foto’s, de zogenoemde daguerreotypieën, en toont werk van tientallen fotografen die grenzen opzochten en overgingen, via de zwart-wit- naar de kleurenfotografie, tot het digitale tijdperk.
Opdracht
De keuze voor de foto’s in de Eregalerij werd gemaakt door een commissie bestaande uit 5 leden*, experts op het gebied van Nederlandse fotografie en van nieuwe perspectieven. De opdracht aan de commissie werd gegeven door Birgit Donker, directeur van het Nederlands Fotomuseum. De vraag aan de commissie was een selectie te maken van foto’s die gezamenlijk een overzicht bieden van de Nederlandse fotografie tussen 1841 en 2021. De commissie baseerde haar keuze op de criteria artistieke en maatschappelijke relevantie, vernieuwing en meerstemmigheid.
Duizenden foto’s
Speciaal gaat het om foto’s die betekenisvol zijn of zijn geweest voor de ontwikkeling van de Nederlandse fotografie. Tevens was de vraag aan de commissie om een overzicht te maken dat toegankelijk is voor een breed publiek maar ook verrassend is voor de kenners, dat chronologisch zoveel mogelijk gelijkmatig verdeeld is, dat inclusief is en meerstemmig en hoofdzakelijk -maar niet exclusief- afkomstig is uit de collectie van het Nederlands Fotomuseum. Gedurende enkele maanden kwam de commissie vijf keer bijeen om uit vele duizenden foto’s de 100 iconische beelden te kiezen.
99 + 1
De Eregalerij bestaat uit 100 iconische werken, maar zal één lege lijst bevatten. Die plek staat symbool voor de foto die – bewust of onbewust – niet is gekozen óf niet is opgemerkt, dan wel niet bekend was of (nog) niet werd gewaardeerd. Het publiek mag deze ‘onbekende foto’ zelf invullen en de Eregalerij nodigt op deze manier uit tot discussie. Vanuit de ‘onbekende foto’ ontwikkelt het Nederlands Fotomuseum bovendien een programma met lezingen en debatten over ‘witte vlekken’ in de fotogeschiedenis, nieuwe perspectieven en meerstemmigheid.
*De selectiecommissie bestaat uit de volgende leden:
Frits Gierstberg, curator Nederlands Fotomuseum (voorzitter)
Khalid Amakran, fotograaf
Mattie Boom, conservator fotografie Rijksmuseum
Loes van Harrevelt, curator Collecties Nederlands Fotomuseum
Kevin Osepa, fotograaf
Secretaris: Guinevere Ras, junior curator en specialist meerstemmigheid