Anekdotische herontdekkingen uit onze familiefotoalbums.

Van 17 april tot 22 mei toont Gallery WM anekdotische fragmenten uit de fotoalbums van drie mensen; Wanda Michalak, Paul Schaublin en Frederieke Jochems. Beginnend rond 1900 tot 2000, van zwart-wit tot kleur, van clichématig tot uitzonderlijk, van originelen tot herdrukken. Dit zijn herontdekte vensters naar de levens van drie verschillende families; geleidde levens, geleefde liefdes en verloren familieleden. Een intieme kijk op de gezinsdynamiek van Kaapstad tot Gibraltar, van Polen tot Nederland.

Traces

“Traces” toont herontdekte anekdotische fragmenten uit de fotoalbums van drie families; die van Wanda Michalak (Pools), Frederieke Jochems (Nederlands) en Paul Schäublin (Brits-Zwitsers). Alle drie hebben ze hieronder persoonlijke teksten geschreven over deze herontdekkingen. Het volstaat te zeggen dat deze herontdekte selecties tot stand zijn gekomen tijdens het opruimen en reorganiseren van zolders, kelders en archieven na het overlijden van dierbaren, en tijdens de door Covid opgelegde isolaties die ons allemaal heeft getroffen. Wat we hebben geselecteerd, varieert van het uitzonderlijke tot het alledaagse, van zwart-wit tot kleur, van de jaren 1900 tot de jaren 2000. Jochems’ selectie concentreert zich op haar twee tantes; tante Tabitha en haar dochter; tante Bets. Daarin zien we een charmant fotografisch amateurisme, gekoppeld aan een opvallend conceptualisme; moeder en dochter maken foto’s van elkaar op dezelfde plek, met dezelfde achtergrond, verspreid over drie decennia. Schäublin heeft gekozen voor een beperkte selectie van foto’s uit de jaren 1910 en ’20, waarin de migratie van zijn grootmoeder Cleopatra van Kaapstad via Southhampton naar Gibraltar en Spanje is vereeuwigd. Een bewijs dat arbeidsmigratie altijd al heeft bestaan en dat ook altijd zal doen. Michalaks selectie, die het grootste deel van de tentoonstelling vormt, concentreert zich op haar moeder – mijn prachtige grootmoeder – en de uitgebreide familie en vrienden die haar leven in Polen bevolkten vóór de Tweede Wereldoorlog, tijdens en daarna.

Het kan geen toeval zijn dat familiealbums worden blootgelegd, herontdekt, aandachtig bekeken en opnieuw georganiseerd. Als het leven buiten – wat ooit ons sociale leven was – van het ene op het andere moment bijna tot stilstand is gekomen, is het niet zo vreemd dat onze blik en focus naar binnen wordt gekeerd. Slechts één blik naar buiten bevestigt eenvoudigweg de letterlijke lockdown van het externe leven zoals we het vroeger leefden. Maar waarom staren we naar die oude familiefoto’s? Welke subliminale verhalen vertellen onze voorouders ons? Misschien is het gewoon dat het kijken naar geleefde levens een manier is om onszelf levend te voelen. Misschien is het een bevestiging dat “ja, levens vóór mij werden geleid, er was drama, er was trauma, er was ook geluk, uitstapjes naar de hoofdstad, verjaardagsfeestjes, heilige communies, familieportretten .. en ook ik leef het leven, veelal op dezelfde manier .. ”? Misschien is het een herbevestiging van het eigen bestaan, zoals blijkt uit het bestaan van levens geleid door onze grootvaders en grootmoeders?

Er gebeurt iets met ons als we naar onze voorouders kijken uit vorige levens en liefdes. We weten, althans cognitief, dat deze mensen een voorwaarde waren / zijn voor ons eigen bestaan. We kijken naar levens van een leven geleden en weten dat als één pietluttig iets zich anders had afgespeeld, we misschien niet geboren waren. Als iemand uit onze uitgebreide familie tijdens de bevalling was overleden, de oorlog niet had overleefd, een ander leven had geleid, verliefd was geworden op iemand anders, zou ons bestaan erg twijfelachtig geweest zijn; ons leven is een buitengewoon fragiel iets.

Misschien. Persoonlijk ben ik gefascineerd en emotioneel geraakt door  deze sporen van het bestaan van onze families. Ik zie mijn grootmoeder, honderdvoudig, jonger dan ik nu, levend met overgave, dansend op de rand van een metaforische vulkaan. Ze heeft plezier, ze flirt, ze poseert, koket in de cameralens kijkend. Ze werd geboren, ze was jong, ze had plezier en moest toen door de hel. Ze kreeg kinderen, groeide op tot middelbare leeftijd, werd grootmoeder en uiteindelijk, stierf ze. Ik ben, omdat ze was. En wat een prachtige sporen heeft ze ons nagelaten.

Sebastian Rypson

Traces 

door de families van:

Frederieke Jochems
Wanda Michalak
Paul Schäublin

samengesteld door Sebastian Rypson

bij

Gallery WM
17 april t/m 22 mei 2021

In verband met de aangescherpte corona-maatregelen is het bezoek op afspraak. Je kan een tijdslot kiezen en je bezoek hier registreren. Je ontvangt een bevestiging per mail.