De eerste solotentoonstelling van Sem Langendijk, Haven, toont het resultaat van een langdurig onderzoek naar het proces en de effecten van gentrificatie en de sociale ongelijkheid die het genereert. Waar woon- en werkruimte gecreëerd wordt voor de een, wordt de ander voortdurend gedwongen plaats te maken. Foam toont Haven in een tijd waarin menig grootstedeling op zoek is naar betaalbare woonruimte en waarin veel Amsterdammers het zich niet langer kunnen veroorloven om te wonen in de buurt waar ze ooit zijn opgegroeid.

Van wie is de stad? In zijn langdurige onderzoeksproject Haven probeert Sem Langendijk (1990, NL) de omgeving van zijn jeugd vast te leggen: een plek die niet meer bestaat. Terwijl hij opgroeide in een gemêleerde gemeenschap van arbeiders, kunstenaars, krakers en buitenbeentjes in het westelijk havengebied van Amsterdam, veranderde de stad langzaam maar zeker van koers. De rafelrand van de grote stad werd omgevormd tot een gladgestreken kade met een nieuwe skyline, luxe appartementen en grootschalige architectuur. Haven brengt de voormalige havengebieden van diverse grote steden in verschillende fases van transitie samen in een documentair project dat niet alleen een proces van stedelijke ontwikkeling toont, maar ook van sociale uitsluiting.

De in onbruik geraakte havengebieden werden een vrijplaats voor creatievelingen die met beperkte middelen op karakteristieke wijze hun eigen leefomgeving vormgeven. Terwijl ze deze postindustriele omgevingen tot creatieve broedplaatsen hebben gemaakt, is het een kwestie van tijd totdat ze plaats moeten maken voor nieuwbouwprojecten waarbij er geen plek meer voor hen is. Met enige nostalgie slaat Sem Langendijk door de lens van zijn camera het transformatieproces gaande. Hij documenteert ogenschijnlijk alledaagse scènes als stille tekenen van gentrificatie. Zijn kritiek ligt niet zozeer besloten in de natuurlijke cyclus van hoe steden zich ontwikkelen, maar in het verlies van karakter en geschiedenis in de huidige trend van grootschalige herontwikkelingsprojecten. Na gefotografeerd te hebben in het Amsterdamse ADM, de Docklands van Londen en Red Hook in New York, wordt het in Langendijks project zichtbaar hoe moeilijk de ene plek nog van de andere te onderscheiden valt in de homogene en anonieme architectuur van glas, metaal en beton die het originele karakter die deze plekken ooit hadden vervangen.

Over de kunstenaar
Sem Langendijk (1990, NL) groeide op in het Amsterdamse Westerdok en woont en werkt nog altijd in Amsterdam. Hij startte zijn fotografisch onderzoek als afstudeerproject aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK) in Den Haag in 2015, waarna hij in de daaropvolgende jaren de driedelige publicatie The Docklands Project uitbracht, gericht op de gentrificatie en privatisering van havengebieden in Amsterdam, Londen en New York. Het materiaal van dit jarenlange onderzoek bracht hij in 2022 samen in zijn publicatie Haven (The Eriskay Connection), waarin de verschillende steden samenvloeien in een indringende documentaire reflectie op het proces van stedelijke ontwikkeling en de effecten van gentrificatie.

In zijn documentaire fotografiepraktijk richt hij zich voornamelijk op het in beeld brengen van plekken en gemeenschappen, waarbij hij onderzoekt wat mensen aan hun omgeving verbindt en wat een plaats betekenis en karakter geeft. Hij werkt voornamelijk analoog met langzame, technische camera’s, typerend voor de contemplatieve observatie van de omgeving waarin Langendijk zich bevindt.