Fotomuseum Den Haag presenteert dit najaar de grootste overzichtstentoonstelling tot nu toe van Judith Joy Ross (1946), een van de grootste Amerikaanse portretfotografen. Te zien is een selectie van meer dan 150 vintage prints uit het archief van de fotograaf uit de afgelopen vijftig jaar, voornamelijk portretten. De zachte zwart-wit tonen, de toepassing van scherptediepte en een grote emotionele beladenheid kenmerken haar stijl. Ross heeft daarbij het vermogen het verschil in maatschappelijk status tussen de geportretteerden te laten verdwijnen. Met haar aanpak van de fotografie als observatie- en ontmoetingsmiddel, plaats Ross zich in de traditie van grote fotografen als Lewis Hine, August Sander en Diane Arbus.

Portretten van kortstondige ontmoetingen
Sinds eind jaren zeventig legt Ross haar korte ontmoetingen met een dwarsdoorsnede van de bevolking vast met een grootformaatcamera. Ze werkt niet in een studio, maar op straat, in parken en andere openbare ruimtes. Daarbij legt ze de focus vooral op de arbeidersklasse in het noordoosten van Pennsylvania, waar ze is geboren en getogen en nog steeds woont.

In het begin van de jaren tachtig verwerft Ross een 8×10-inch platencamera, die haar in staat stelt om haar onderwerpen zowel intiem als op afstand vast te leggen. Ze ziet haar portretten als een soort samenwerking: elk vel blootgestelde film herdenkt een moment in een in wezen vluchtige, woordeloze uitwisseling met een vreemde. “Wij allebei samen – we maken de foto”, vertelt Ross. “Ze geven me, ik krijg. Ik moedig ze aan, ze geven me meer. We kunnen allebei een paar seconden verliefd zijn. Ik zal ze nooit meer zien.”

Series
De portretten van Ross ontstaan vaak in de context van series die geïnspireerd zijn door morele, maatschappelijke of existentiële kwesties. Ze gaan over alle facetten van de menselijke ervaring: onschuld en verlies, moed en angst, bitterheid en schoonheid, veerkracht en ontgoocheling. Belangrijke series uit het oeuvre van Ross zijn Eurana Park, waar zij jongeren in badkleding uitnodigt voor haar camera en een reeks indringende portretten die Ross maakt in 1983 en 1984 van rouwende bezoekers bij het Vietnam Veterans Memorial in Washington D.C wordt gezien als haar bekendste serie.

Printtechniek
De portretten van Ross onderscheiden zich onder meer door de kleur en het bijzonder zachte tonale karakter van de prints. Om tot dit resultaat te komen drukt Ross het grootste deel van haar werk op daglichtpapier een delicaat proces dat dateert uit eind 19de eeuw. Nadat de contact in de emulsielaag op het papier wordt gedrukt, wordt het beeld enkele uren, soms zelfs een dag, blootgesteld aan sterk UV licht (daglicht of artificieel). Het resultaat is een daglichtzilvergelatinedruk vol met kleurrijke gradaties van pruimrood tot groen getinte schaduwen. Maar na het tonen in een oplossing van goud en het blekende effect van de fixeer blijven zachte, bijna goudachtige tonen van zwart-wit over.

Publicatie
Bij de tentoonstelling is een catalogus verschenen met daarin een overzicht van alle tentoongestelde foto’s, waarvan de meeste nooit eerder zijn tentoongesteld of gepubliceerd. Met bijdragen van onder andere Joshua Chuang en Svetlana Alpers.

Rondleiding
Ben jij gegrepen door de portretten van Judith Joy Ross en wil jij weten hoe zij die emotionele lading aan het beeld weet te geven? Boek dan een rondleiding. Een van onze ervaren museumdocenten vertelt aan de hand van de portretten in de tentoonstelling wat de fotografiestijl van Ross uniek maakt en hoe zij de camera als geen ander weet in te zetten als een manier om een wezenlijke ontmoeting tot stand te brengen.

Biografie
Judith Joy Ross werd geboren in 1946 in de mijnstad Hazleton, Pennsylvania. Ze begon haar studie in 1964 aan het Moore College of Art & Design in Philadelphia en studeerde in 1970 af met een master in fotografie aan het Institute of Design in Chicago. Daarna doceerde ze fotografie in New Jersey en aan het Moravian College in Bethlehem, Pennsylvania. De fotoserie van portretten in Eurana Park in 1981 en 1982 wordt gezien als het startpunt van haar oeuvre. Werk uit deze serie en die van portretten van rouwende bezoekers bij het Vietnam Veterans Memorial in Washington D.C. zijn aangekocht door het Museum of Modern Art in New York. Het werk uit de laatstgenoemde serie werd ook opgenomen in de New Photography-tentoonstelling in het MoMa. In 1992 won ze de Charles Pratt Memorial Prize. In de afgelopen jaren is Ross werk getoond in diverse solo- en groepstentoonstellingen, zoals in Pace/MacGill Gallery in New York, in het Josef Albers Museum Quadrat in Bottrop, Duitsland en Die Photographische Sammlung/SK Stiftung Kultur in Keulen, Duitsland. In 2017 won Ross de Lucie Award for Achievement in Portraiture.

De tentoonstelling is georganiseerd door Fundación MAPFRE (Madrid) in samenwerking met Fotomuseum Den Haag.