Op 16 september opent de Noorderlicht-tentoonstelling ‘Sex Shooter – the Liberation of Sexual Identity’ van beeldend kunstenaar Hester Scheurwater in Stationskwartier Leeuwarden. Deze multimediale 18+-tentoonstelling is onderdeel van ULYSSES European Odyssey, een project waarbij 18 Europese steden samen Ulysses van James Joyce herschrijven. Noorderlicht is de Nederlandse partner en richt zich op hoofdstuk XIII waarin het thema seksualiteit centraal staat.

Hoofdstuk XIII: een drieluik
Beeldend kunstenaar Hester Scheurwater kreeg de opdracht hoofdstuk XIII visueel te interpreteren. De Liberiaans Groningse auteur Vamba Sherif herschrijft het hoofdstuk in een hedendaagse context. In het Stationskwartier Leeuwarden zal vanaf 16 september ook ‘Gender Matters: Stories from Istanbul’ van Gülen Güler te zien zijn. Het betreft samengestelde beelden uit onder andere documentairefilm My Child van regisseur Can Canden, waarin ouders van homoseksuele en transgender kinderen hun verhaal vertellen. Deze drie projecten samen vormen de Nederlandse vertaling van hoofdstuk XIII van James Joyce’s Ulysses.

Sex Shooter – the Liberation of Sexual Identity
Al langere tijd onderzoekt en bekritiseert Hester Scheurwater door middel van naaktportretten de rol van vrouwen als seksobject. Voor ‘Sex Shooter – the Liberation of Sexual Identity’ verstuurde zij een open call. Iedereen, van welke gender dan ook, mocht reageren. Het aantal reacties was groot. ‘Sex Shooter – the Liberation of Sexual Identity’ vertaalt het thema van seksualiteit, voyeurisme en objectivering naar verschillende genderidentiteiten.

De installatie biedt de bezoeker een ervaring waarbij beelden, foto’s, video’s, geluiden en geuren de kijker door de tentoonstelling leiden, een expliciete en confronterende ervaring die alleen geschikt is voor bezoekers ouder dan 18. Door bezoekers een innerlijke reis van ruimte naar ruimte te laten maken, wil Scheurwater hen uitnodigen na te denken over veranderende ideeën over seksuele identiteit. Ze benaderde voor deze productie twee jonge aankomende kunstenaars, Nelke Mast en Chiara Pastoor, die met hun examenwerken dezelfde thema’s bevragen. Zo wil ze het podium ook aan een nieuwe lichting kunstenaars geven, die op hun eigen wijze gendervrijheid bevragen.

Hester Scheurwater: “Met ‘Sex Shooter – the Liberation of Sexual Identity’, wil ik bevragen hoe ernaar een lichaam en seksualiteit wordt gekeken. In Ulysses’s controversiële hoofdstuk XIII masturbeert de hoofdpersoon bij het zien van een jonge vrouw die in de verte haar rok optilt. De stereotiepe scène van een romantische vrouw die passief haar lichaam laat zien, en de geseksualiseerde man die actief kijkt, waren voor mij het perfecte materiaal om ‘terug te schieten’. In de tentoonstelling draai ik de scène om door de traditionele blik opnieuw uit te vinden, als symbool van seksuele bevrijding en vrijheid van genderexpressie voor alle individuen. De mensen in mijn installatie ‘Sex Shooter – the Liberation of Sexual Identity’, eigenen hun seksualiteit en het beeld van hun lichaam toe. Ze deconstrueren de norm, voelen zich vrij in hun genderidentiteit, hun lichaam en hun seksualiteit. Ik wil mensen aanmoedigen hun eigen seksualiteit te omarmen en vrijheid te vinden in zelfbeschikking, door gendergelijkheid te bevorderen en traditionele gendernormen te doorbreken.”

Gender Matters: Stories form Istanbul
De Turkse filmcurator Gülen Güler (Yalan Dünya Films Ltd.) heeft in het kader van ULYSSES European Odyssey een aantal indrukwekkende films binnengebracht. De films lopen parallel aan ‘Sex Shooter – the Liberation of Sexual Identity’ en zullen in een tentoonstellingssetting te zien zijn. De titel van het project is ’Gender Matters: Stories from Istanbul’. Het betreft samengestelde beelden met onder andere fragmenten uit de ontroerende documentairefilm My Child van regisseur Can Canden, waarin ouders van homoseksuele en transgender kinderen hun verhaal vertellen. Coproducent van ‘Gender Matters: Stories from Istanbul’ is Stichting Brave New World Producties.

ULYSSES European Odyssey
ULYSSES European Odyssey is geïnspireerd op Ulysses’s status als een van de mijlpalen van de Europese cultuur. De transnationale reikwijdte van het project zal multidisciplinair zijn en de democratische openbare ruimten van een moderne stad in ‘alle lagen van de bevolking’ tot leven brengen. Het programma omvat maatschappelijke symposia in elke stad, die samen resulteren in chARTer 309, een nieuwe democratische verkenning van de relatie tussen kunst en samenleving; 30 uitwisselingsresidenties voor kunstenaars; en 18 literaire opdrachten voor EUROPE-ULYSSES (werktitel), een nieuw boek dat eind 2024 wordt gepubliceerd.

Foto aankondiging: Hester Scheurwater