In de tentoonstelling Dossier Indië is gastconservator Thom Hoffman op zoek naar de geschiedenis van koloniaal Indonesië.

Van paradijselijke droombeelden tot grimmige realiteit

Acteur en fotograaf Thom Hoffman selecteerde voor het Wereldmuseum Rotterdam uit de beeldarchieven van meer dan twintig erfgoedinstellingen en collecties maar liefst 300 foto’s die in de tentoonstelling Dossier Indië te zien zijn vanaf 1 oktober 2019. Naast foto’s laten film en persoonlijke verhalen een realistisch beeld zien van de laatste honderd jaar van de koloniale periode, tussen 1840 en 1949.

Met Dossier Indië toont het Wereldmuseum de geschiedenis van het gekoloniseerde Indonesië vanuit een meervoudig perspectief. Zo laat de tentoonstelling zien hoe er door fotografen uit de negentiende eeuw bewust en onbewust een mythisch beeld van de kolonie werd gecreëerd. De vroegste foto’s schetsen een droombeeld van een prachtig Indië. Maar gaandeweg veranderen de foto’s van karakter en ontstaat er een scherper beeld van de maatschappelijke verhoudingen. Het perspectief verschuift van de Nederlandse kolonialen naar de gekoloniseerde Indonesiërs.

Gastconservator
Het Wereldmuseum vroeg Hoffman als gastconservator. Hij verdiept zich al zo’n 25 jaar in de geschiedenis van “Nederlands-Indië”. Voor de Beeldbank Nederlands-Indië (BBNI) is hij bezig met het ontsluiten van duizenden foto’s en filmfragmenten.

Hoffman: “Ik ben een groot liefhebber van verschillende genres in de fotografie, van klassieke grootmeesters als Woodbury & Page tot oorlogsfotografen als Hugo Wilmar tot Cartier Bresson en Cas Oorthuys. Voor mij is fotografie een venster op de geschiedenis. Elke foto beschrijft een relatie. En elke Indische foto beschrijft voor mij de relatie tussen de Nederlanders en de Indonesiërs, met wie wij een emotioneel verleden delen.”

Unieke samenwerking
Niet eerder stelden zoveel instellingen hun foto-collectie beschikbaar, wat deze tentoonstelling in het Wereldmuseum over de koloniale geschiedenis uniek maakt. Dankzij de vele foto’s, films en de persoonlijke verhalen die de laatste jaren in archieven zijn gevonden, presenteert Dossier Indië een realistischer beeld over de koloniale periode van de laatste honderd jaar. Een beeld dat gemengde gevoelens en sentimenten oproept.

Geen einde
Dossier Indië kijkt verder dan het jaar 1949. De Rotterdamse fotograaf Stacii Samidin met roots in Indonesië maakte in opdracht van het Wereldmuseum een fotoserie Merdeka waarvoor hij naar Indonesië reisde. Merdeka is een persoonlijke reflectie op de koloniale erfenis die hij aantreft in het Indonesië en Nederland van vandaag de dag.

Over Hoffman
Thom Hoffman is naast acteur ook fotograaf en documentairemaker. Hij fotografeerde voor het Museum Volkenkunde o.a. in Tibet, Peru en Indonesië, en speelde in verschillende Tv-series en toneelstukken met Indië als onderwerp. Hoffman was gasthoogleraar aan de TU Delft en Universiteit van Tilburg waar hij met studenten onderzoek deed naar deze historische periode.

Collectie Wereldmuseum
Na de grote verbouwing in het Wereldmuseum is Dossier Indië, samen met de kindertentoonstelling Superstraat en Remix Rotterdam, één van de eerste tentoonstellingen van het gloednieuwe museum. Als museum over wereldculturen beschikt het Wereldmuseum over een collectie met objecten van over de hele wereld, die stuk voor stuk een menselijk verhaal vertellen. Deze verhalen gaan over universele thema’s zoals vieren, geloven, rouwen, vechten of versieren. Ze laten zien dat we op de verschillen na hetzelfde zijn: mens.

Samenwerkingspartners
Aan de tentoonstelling Dossier Indië werkten mee: Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, EYE Filmmuseum, Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies (NIOD), Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV), Libertum, Literatuurmuseum, Mariniersmuseum, Maritiem Museum Rotterdam, Museon, Museum Bronbeek, Museum Volkenkunde, Nationaal Archief, Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH), Rijksmuseum, Spoorwegmuseum, Tropenmuseum, Universiteitsbibliotheek Leiden en diverse particuliere collecties.
Noot voor de redactie
Voor meer info of beeldmateriaal kun je contact opnemen met onze persafdeling via +316 12471904 of communicatie@wereldmuseum.

Merdeka: Een reflectie door Stacii Samidin 

Dossier Indië kijkt verder dan het jaar 1949. De Rotterdamse fotograaf Stacii Samidin met roots in Indonesië maakte in opdracht van het Wereldmuseum een fotoserie Merdeka waarvoor hij naar Indonesië reisde. Merdeka is een persoonlijke reflectie op de koloniale erfenis die hij aantreft in het Indonesië en Nederland van vandaag de dag.

LantarenVenster

In samenwerking met film- en muziektheater LantenVenster is er een uitgebreid filmprogramma ontwikkeld bij de tentoonstelling. Tijdens dit filmprogramma zullen iedere eerste zondag en dinsdag van de maand klassieke speelfilms als documentaires worden vertoond die de geschiedenis van het gekoloniseerde Indonesië laten zien, geportretteerd door Nederlandse en Indonesische makers van toen en nu.