THOMAS VANDENBERGHE & SYBREN VANOVERBERGHE in de Balie is de
eerste duo-expositie van de Vlaamse fotografen.

De verschillende achtergrond, opleiding en fotografische benadering van Thomas Vandenberghe en Sybren Vanoverberghe nodigt uit hun werk tegenover en naast elkaar te zetten. Ondanks de verschillen in werkwijze, stijl en vormtaal, zijn er ook zeker raakvlakken, zoals hun fascinatie voor de foto als een document van tijd.

Waar Sybren Vanoverberghe zich aangetrokken voelt tot historische plekken wereldwijd, richt Thomas Vandenberghe zich op het heden en verleden in zijn persoonlijke leven, dicht bij huis. De bewondering voor elkaars werk en de voorbereidingen voor deze expo brengt ze als kunstenaars dichter bij elkaar. Dat levert naast veel inspiratie ook intrigerend nieuw werk op.

Thomas Vandenberghe (1985, Temse) maakt doorgaans kleine intieme foto’s, een soort dagboek van zijn persoonlijke leven gefotografeerd met een point & shoot camera. Deze beelden worden voornamelijk als snapshots beschouwd. Zijn zilvergelatine afdrukken, vaak vervaagd of gescheurd, getuigen van een voortdurend proces van (technische) reacties in de donkere kamer. Elke afgedrukte foto laat een moment en herinnering zien van wat ooit was of nooit zal zijn.

Het werk van Sybren Vanoverberghe (1996, Kortrijk) toont het landschap in een constante staat van verandering. De foto’s van Vanoverberghe zijn doorgaans gemaakt op plekken van historisch belang, zoals ruïnes en tempels uit het verleden. Hij laat ook de leegte zien, en het verlaten landschap met sporen van menselijke ingrepen. De samenhang tussen plaats en tijd wordt weergegeven in beelden waar geschiedenis, natuur en erfgoed elkaar raken.

“Terwijl Sybren vanuit nieuwe beelden vertrekt en daarop verder gaat, raadpleeg ik als eerste mijn archief. Van daaruit ontstaat een nieuw verhaal en ook nieuw beeldmateriaal.”
– Thomas Vandenberghe

Eerste ontmoeting
Sybren leerde Thomas kennen toen hij in het tweede jaar van de academie zat. “Zijn werk sprak mij aan, enerzijds vanwege de tactiliteit die heel zichtbaar is, anderzijds vanwege de intieme beelden. Hoewel hij veelal in reeksen werkt, kunnen zijn foto’s heel goed op zichzelf staan.”

Thomas bewondert de klassieke en conceptueel afstandelijke manier van registratie van Sybren. “Terwijl Sybren vanuit nieuwe beelden vertrekt en daarop verder gaat, raadpleeg ik als eerste mijn archief. Van daaruit ontstaat een nieuw verhaal en ook nieuw beeldmateriaal.”

Ruige industriële objecten tegenover zachte intieme beelden
Hun oorspronkelijk plan was om samen hun comfortzone te verlaten en gezamenlijk werk te maken voor de tentoonstelling in de Brakke Grond. De corona-lockdown in Vlaanderen dwong het tweetal thuis te blijven. Stilstand, zo leek het even. Maar niets bleek minder waar, gelukkig, vertellen de kunstenaars. Integendeel. Sybren heeft in een havengebied dicht bij huis de erosie van gesteentes ingeruild voor het toekennen van waarde aan de vergankelijkheid van ruwe staalstructuren uit de haven. Hiermee focust Sybren op de stilstand van objecten en plaatsen die misschien nooit tot artefacten beschouwd zullen worden. Naast de historische betekenis die Sybren toekent aan de objecten die hij fotografeert, zou je de foto’s ook als een metafoor kunnen zien voor een heersende apocalyptische sfeer.

“We gaan voor contradictie in de beelden en samenhang in de opbouw van onze tentoonstelling.”

Tegenover de ruige industriële objecten die Sybren laat zien, staan de zachte intieme beelden in een huiselijke context van Thomas Vandenberghe. Thomas: ‘’Ik bevind mij op een kantelpunt, zowel als mens en fotograaf. Als fotograaf zoek ik naar een nieuwe beeldtaal en -formaat die zich meer toelegt op het autonome, opzichzelfstaande beeld. De foto’s zijn een vertaling van een moment van stilstand ten opzichte van de vluchtigheid die vroeger in mijn leven aanwezig was. Als kunstenaar voel ik steeds meer de neiging om anonimiteit in mijn werk te laten sijpelen, dit deels door de invloed van het nakende vaderschap.”

Thomas en Sybren zijn de oprichters van NO/Gallery in Gent (2018), een kunstruimte opgericht door en voor kunstenaars. NO/Gallery is ook hun gezamenlijk atelier en doka. De kunstenaars werken samen met de Antwerpse galerie Stieglitz 19.

“Beide fotografen spelen met tijd, memorie en tijdloosheid. Ze raken aan het verleden en doen je nadenken over de betekenis die je eraan kunt geven.
Gerhard Verfaille, directeur CCHA

Foto aankondiging: The Well Gardened Mind (2020), Thomas Vandenberghe. Courtesy Stieglitz 19