Hoe ziet je leven eruit als je in Nederland in armoede leeft? Hoe werkt het maatschappelijk vangnet voor mensen met financiële tegenspoed?

Documentair fotograaf Dirk-Jan Visser, Noorderlicht en Gevangenismuseum Veenhuizen onderzoeken dit in de multimediale tentoonstelling ‘Tegenspoed, verhalen over armoede’, die op 21 november opent. Armoede is niet alleen een gebrek aan geld. De portretten van de mensen in deze tentoonstelling laten zien dat armoede ook is: niet kunnen kiezen, niet mee kunnen doen in de samenleving, niet gezond en duurzaam kunnen eten, maar vooral steeds minder grip op je leven hebben. Met andere woorden: onmacht, stress, uitsluiting, angst en schaamte.

‘Tegenspoed’ maakt inzichtelijk hoe ingewikkeld het systeem van armoedebestrijding en schuldhulpverlening is. De tentoonstelling laat zien hoe de soms onvoorstelbare persoonlijke omstandigheden van arme mensen zich verhouden tot het systeemdenken van de organisaties die hen helpen. Via grote videoschermen worden kruiselings de twee verschillende verhaallijnen getoond. Samen met vier mensen die armoede in de breedste zin van het woorden kennen of hebben gekend, geeft Dirk-Jan Visser een doorkijk in hun leven. In reactie op een door acteurs gespeeld intakegesprek voor de schuldhulpverlening, vertellen deze vier hoe armoede er voor hen uitziet en wat voor rol het in hun leven speelt.

In de belendende ruimtes worden aan de hand van voorwerpen en foto’s meer persoonlijke verhalen verteld. Op deze manier benadert ‘Tegenspoed’ de realiteit en laat zien hoe ingewikkeld en confronterend de omstandigheden zijn als beleid en realiteit elkaar ontmoeten. De tentoonstelling wil de kijker inzicht te geven in zijn of haar eigen kennis, empathie en/of vooroordelen rond dit ingewikkelde vraagstuk. Want uiteindelijk kan iedereen te maken krijgen met tegenspoed.

—

Gevangenismuseum Veenhuizen
‘Tegenspoed’ is geïnspireerd door de geschiedenis van de Maatschappij der Weldadigheid, opgericht in 1818 door generaal Johannes van den Bosch. In zeven vrije en onvrije koloniën werd door middel van arbeid, tucht en discipline een poging ondernomen om armoede het hoofd te bieden. Veenhuizen, de grootste onvrije kolonie, bood onderdak aan wezen en bedelaars. In zekere zin was deze Maatschappij hiermee een vroege voorloper van het sociale zekerheidssysteem in Nederland. Maar al snel werd het schisma zichtbaar tussen de waarden die van bovenaf opgelegd werden en de waarden die onder de armen zelf leefden. Hoe is dat tegenwoordig, kunnen we de situatie van toen spiegelen aan de hedendaagse?

‘Tegenspoed’ wordt mede mogelijk gemaakt door Fonds 21, Gemeente Noordenveld, Provincie Drenthe, Prins Bernhard Cultuurfonds Drenthe en Gravin van Bylandstichting.

Open van dinsdag t/m zondag van 10 tot 17 uur. Toegang gratis met geldig kaartje Gevangenismuseum. Vooraf reserveren verplicht. Bestel je tickets hier.