Foam kondigt met veel genoegen het multidimensionale initiatief Photography Through the Lens of AI aan, waarin de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van kunstmatige intelligentie of ‘Artificial Intelligence’ (AI) in de fotografie worden belicht. AI heeft een grote impact op de wereld van de fotografie en de manier waarop we beelden maken en bekijken. Het initiatief bestaat uit de groepstentoonstelling Missing Mirror, tegelijkertijd met de solotentoonstelling van Paolo Cirio – AI Attacks(onderdeel van Foam’s innovatieve Next Level-serie), een themanummer van Foam Magazine (#66: Missing Mirror), samen met een digitale presentatie op Foam’s online platform Explore.

Sinds de uitvinding van de fotografie in de 19de eeuw, is de technologie van het medium constant geëvolueerd. Beeldmanipulatie is daarmee ook altijd een onderdeel geweest van fotografie, van ingenieuze technieken in de donkere kamer tot de magie van programma’s zoals Photoshop. De meest recente ontwikkeling, AI, maakt het makkelijker dan ooit tevoren om beelden te creëren die verbazingwekkend ‘echt’ lijken, maar in wezen volledig losgekoppeld zijn van de werkelijkheid. In

Photography Through the Lens of AI verkent Foam hoe de recente ontwikkelingen op het gebied van AI onze relatie met beelden, onszelf en onze perceptie van de werkelijkheid beïnvloeden. Als fotografiemuseum zet Foam met dit initiatief, langdurig onderzoek naar nieuwe definities van de fotografie voort.

Groepstentoonstelling Missing Mirror

Aan de hand van vier thema’s nodigt Foam het publiek uit om voorbij de oppervlakte van AI te kijken. In het eerste hoofdstuk, Missing Body, schetsen de kunstenaars een beeld van AI waarbij ze ingaan op het ontbreken van een fysieke weergave. Het tweede hoofdstuk, Missing Person, reflecteert op het vermogen van AI om een vervanging te worden voor de mens, niet zozeer in fysieke vorm, maar juist waarbij uiting wordt gegeven aan de immateriële essentie, zoals het vormgeven van een persoonlijkheid of identiteit. Het derde hoofdstuk, Missing Camera, reflecteert op door AI gegenereerde afbeeldingen die eruitzien als foto’s, hoewel er geen enkele camera bij de totstandkoming aan te pas is gekomen. Tot slot, in het vierde hoofdstuk, Missing Viewer, reflecteren kunstenaars op een van de meest bedreigende ontwikkelingen, het ontbreken van een menselijke kijker in het proces van beeldvorming: AI functioneert en observeert dan zelf, zonder menselijke tussenkomst. De tentoonstelling toont het werk van internationale kunstenaars die de potentie en het gevaar van AI onderzoeken.

Next Level: Paolo Cirio – AI Attacks

Naast de groepstentoonstelling is er een solotentoonstelling van Paolo Cirio te zien. De tentoonstelling AI Attacks richt zich op de sociale implicaties van AI-systemen, AI-modellen voor machine learning en het gebruik van data. Cirio’s werk biedt inzicht in de manier waarop AI wordt misbruikt door (overheids)instanties. Hij moedigt het grote publiek aan om na te denken over deze ontwikkelingen en biedt een kritisch perspectief op het potentiële machtsmisbruik in de openbare ruimte, met name wat betreft beeld en identiteit. Cirio’s werk benadrukt dat de mens AI zelf heeft vormgegeven en deze innovaties heeft geïmplementeerd, vaak zonder zich volledig bewust te zijn van de risico’s. Deze solotentoonstelling bouwt voort op de thematische groepstentoonstelling Missing Mirror en in Cirio’s solotentoonstelling zal nieuw werk in première gaan.

Foam Magazine (#66: Missing Mirror)

Foam Magazine #66 duikt dieper in de recente ontwikkelingen op het gebied van AI en de impact ervan op onze relatie met beelden, onszelf en onze perceptie van de werkelijkheid. Wanneer authenticiteit en auteurschap ter discussie staan, hoe vormen we dan een waarheidsgetrouw beeld van de wereld? En zijn beelden die gemaakt zijn zonder camera wel fotografie? Het magazine onderzoekt dit alles aan de hand van artistieke portfolio’s en diepgaande essays van internationale experts op dit vlak.

Digitaal platform Explore

Foam’s digitale platform Explore geeft een extra verdieping aan het magazine en de tentoonstelling. De online presentatie op Explore bevat achter de schermen video’s, een bredere uitleg over hoe AI-gegenereerde beelden tot stand komen en een hybride samenwerking met creatief onderzoeksbureau Affect lab. Bezoekers kunnen in een photo booth in Foam interactief met AI hun eigen beelden genereren.

De kunstenaars

Akosua Viktoria Adu-Sanyah, Morehshin Allahyari, Igi Lólá Ayedun, Jonas Bendiksen, Alexey Cherkinov, Paolo Cirio, Louisa Clement, Jake Elwes, Joan Fontcuberta, Gregory Eddi Jones, Vishal Kumaraswamy, Clément Lambelet, Juan Manuel Lara, Lynn Hershman Leeson, Maria Mavropoulou, Christopher Meerdo, Tan Chui Mui, Milo Poelman, Pilar Rosado, Miti Ruangkritya, Leda Sadotti, Philip Schütte, Brea Souders, Alexey Yurenev.

Over Next Level

Sinds 2015 organiseert Foam met ondersteuning van Ammodo de tentoonstellingenreeks Next Level voor vernieuwende mid-career fotografen. De reeks wil een breed publiek kennis laten maken met kunst van innovatieve beeldmakers. Foam heeft in 2024 Paolo Cirio uitgenodigd voor een Next Level tentoonstelling. Hiervoor heeft hij de opdracht gekregen om nieuw werk te maken.