De tentoonstelling loopt t/m 16 november en onderzoekt thema’s als geheugen, verval en de kruising van traditionele kunstvormen met moderne AI-technologie. Rogala en Krzysztoń herbeelden verloren werelden door de lens van daguerreotypieën en abstracte schilderijen, en bieden poëtische en nostalgische reflecties op tijd en ruimte. Wij kijken ernaar uit u te verwelkomen om deze innovatieve werken persoonlijk te ervaren.
Een “latent beeld” verwijst naar een afbeelding die is blootgesteld op een lichtgevoelig medium, maar nog niet is ontwikkeld en daarom “verborgen” blijft totdat het wordt ontwikkeld. In zijn nieuwste werk gebruikt Grzegorz Rogala dit concept van latente beelden als een metafoor, waarbij hij historische daguerreotypieën combineert met moderne AI-technologie om lang vervaagde beelden te onthullen en vergeten werelden te reconstrueren.
Daguerreotypieën, het eerste breed toegepaste fotografische proces, legden de wereld vast met buitengewone precisie. Moderne digitale technieken, ondanks hun vooruitgang, streven nog steeds naar het evenaren van de detaillering en getrouwheid van deze vroege foto’s. Na verloop van tijd verslechteren de daguerreotypieplaten echter, en vervalt het beeld in willekeurige grijstinten, waardoor wat ooit duidelijk en levendig was, wordt verduisterd. Dit proces laat een “mist” van gradaties achter, een visuele weergave van het effect van tijd op het materiaal.
Rogala probeert deze verloren werelden terug te halen met behulp van geavanceerde AI-algoritmen, waarbij hij gebruik maakt van alle beschikbare informatie, inclusief tekstuele beschrijvingen van de oorspronkelijke foto’s. De AI, net als het menselijk brein, leert door enorme aantallen beelden te analyseren en te interpreteren. In dit geval herinterpreteert het nieuwe, originele daguerreotypieën—een proces dat in de AI-wereld bekendstaat als “hallucinatie”. Hoewel een exacte reproductie onmogelijk is, bieden de resulterende beelden nieuwe interpretaties, poëtisch en subtiel, gevuld met dubbelzinnigheid en een droomachtige kwaliteit.
Op een bepaalde manier weerspiegelt dit de selectieve aard van het menselijk geheugen, dat vaak onscherpe en vervormde herinneringen achterlaat. De door AI “hergehallucineerde” wereld straalt zijn eigen unieke schoonheid uit, net zoals het verleden vaak helderder en begrijpelijker lijkt in onze herinneringen, ook al kunnen we niet volledig uitleggen waarom. Rogala’s “Daguerreotypieën” roepen dit gevoel van nostalgie op en presenteren een wereld die statisch en losstaand lijkt van de snelle, door beelden verzadigde realiteit waarin we vandaag leven.
Joanna Krzysztoń’s bijdragen aan de tentoonstelling bouwen voort op dit thema, waarbij haar eigen abstracte schilderijen in het digitale proces worden geïntegreerd. Haar serie van elf kleine zwart-wit doeken, traditioneel geschilderd, worden getransformeerd door AI, die de opdracht kreeg om traditionele kunstonderwerpen zoals landschappen en stillevens te zoeken binnen de abstracties. De AI, getraind om de stijl van daguerreotypieën na te bootsen, creëert grote digitale afdrukken die dezelfde dromerige, nostalgische sfeer oproepen als het werk van Rogala.
Dit samenspel tussen verleden en heden, het abstracte en het herkenbare, wordt verder verkend door het concept van “latente ruimte”. Latente ruimte, een multidimensionale abstracte representatie van complexe data, stelt AI in staat om beelden te analyseren, te wijzigen en nieuwe beelden te genereren. Dit proces, net als de werking van onze eigen neurale netwerken, geeft aanleiding tot nieuwe interpretaties en alternatieve realiteiten.
Het tweede deel van de tentoonstelling is getiteld “Gallery of Unknown Artists”. Zoals Grzegorz Rogala, de maker, zegt, is het ontstaan uit de vreugde om nieuwe werelden te creëren door het gebruik van AI-tools. Het resultaat is een grote verzameling niet-bestaande figuren, denkbeeldige kunstenaars, die worden getoond tegen de achtergrond van hun werken, in een galerie of studioruimte. Deze zwart-witserie bestaat natuurlijk niet uit foto’s in de traditionele zin. Nogmaals, dit zijn ‘hallucinaties’, een wereld die behoorlijk is gecreëerd, maar desondanks zeer suggestief is en stilistisch doet denken aan de jaren 60, Op- en Pop Art. Ik zie deze werken als een eerbetoon aan alle ondergewaardeerde en vergeten kunstenaars die niet hadden het geluk om echt te bestaan in de kunstwereld, hoewel ze dat vaak verdienden. Zoals de kunstenaar zelf zegt: “Voor elke bekende kunstenaar zijn er honderd onbekende…”
In “Latent Image / Latent Space” nemen Rogala en Krzysztoń ons mee op een reis door deze wereld van opnieuw verbeelde herinneringen, verloren beelden en gehallucineerde realiteiten, waarbij ze de kijker uitnodigen om even stil te staan en na te denken over de vluchtige, kwetsbare aard van het geheugen, tijd en de aard van de realiteit.
Joanna Krzysztoń