In Crazy World staat het werkarchief van de fotograaf Ed van der Elsken centraal. Met de recente verwerving van Ed van der Elskens artistieke nalatenschap samen met het Nederlands Fotomuseum is het nu bij uitstek mogelijk een inzicht te geven in de werkwijze van een van de bekendste Nederlandse fotografen. De ruim 100 objecten – foto’s, ontwerpen voor fotoboeken, omslagontwerpen en contactvellen – laten zien hoe Van der Elsken te werk ging en maken het als kijker mogelijk om over zijn schouder mee te kijken.

Ed van der Elsken: Crazy World
Fotografen maken meer foto’s dan ze publiceren of tentoonstellen. Dat is ook het geval bij Ed van der Elsken. In het huis van Van der Elsken in Edam werden veel bekende en onbekende werken bewaard: foto’s, dummies, contactvellen met aantekeningen en omslagontwerpen. Met al deze objecten werd meer dan eens duidelijk dat een foto de uitkomst is van keuzes en experimenten. In de tentoonstelling zijn juist die foto’s gekozen die de sporen dragen van de beslissingen, twijfels en overwegingen bij het fotograferen én afdrukken. Zo zijn bijvoorbeeld reeksen afdrukken van een en dezelfde opname te zien – verschillend in formaat, uitsnede en contrast – waardoor soms compleet verschillende eindresultaten ontstaan.

Experiment
In de tentoonstelling komt vooral zijn voorliefde voor het experiment terug. Ed van der Elsken ‘speelde’ niet alleen met uitsnedes en afdruk, hij was een zeer goede ontwerper en had zelf een hand in de vormgeving van verschillende van zijn fotoboeken. In de jaren (c. 1960-66) dat hij aan zijn magnum opus Sweet Life (1966) werkte, varieerde Van der Elsken met titel, volgorde, grootte en combinaties van foto’s. In de tentoonstelling wordt een selectie uit zijn dummy Crazy World, de werktitel voor Sweet Life, getoond.

Ed van der Elsken: pionier van de subjectieve weergave
Ed van der Elsken (1925-1990) fotografeerde in Nederland, Parijs, Zuid-Afrika, Sierra Leone, Japan, Hong Kong, Mexico, de Verenigde Staten en Indonesië, kortom over de hele wereld. Hij was een mensenfotograaf pur sang: heel direct en ontwapenend in zijn benadering. Zijn oeuvre is buitengewoon veelzijdig en ongelooflijk rijk. In zijn directe benadering wist hij de mens in zijn essentie te treffen. Met zijn eigenzinnige, rauwe stijl van fotograferen liet Van der Elsken zien dat fotografie veel meer is dan zomaar een plaatje: zijn foto’s zijn de uiting van een persoonlijke visie. Van der Elsken wordt internationaal erkend als een van de pioniers van de subjectieve weergave, van hoe een fotograaf de mens en de wereld beziet en in beeld brengt.

Nalatenschap
In juni 2020 maakte het Rijksmuseum met het Nederlands Fotomuseum bekend dat beide musea samen de nalatenschap van Ed van der Elsken mochten verwerven. Lees meer over de verwerving in dit bericht.

De nalatenschap van Ed van der Elsken is voor een groot deel geschonken door Anneke Hilhorst en deels aangekocht dankzij het Mondriaan Fonds, de Vereniging Rembrandt (mede dankzij haar Themafonds Fotografie en Video en haar Dura Kunstfonds), deelnemers van de BankGiro Loterij, Paul Huf Fonds/Rijksmuseum Fonds en het Marque Joosten & Eduard Planting Fonds/Rijksmuseum Fonds.