Dagelijks maken we foto’s met onze smartphones en digitale camera’s. Het overgrote deel van die foto’s printen we niet uit, maar delen we online of slaan we digitaal op. Deze foto’s ervaren we daardoor doorgaans niet als fysieke, tastbare objecten, maar als immateriële beelden. Ook foto’s die wel geprint worden, beschouwen we niet altijd als objecten. Een van de redenen hiervoor is dat de beeldtaal van fotografie vaak realistisch is: een foto van een persoon kan sprekend lijken op die persoon. Fotografie is een ‘transparant’ medium – wanneer we naar een foto kijken, is het haast alsof we direct kijken naar de afgebeelde voorstelling zelf. Het materiaal van de foto wordt als het ware onzichtbaar. Maar eigenschappen als het materiaal waarop is afgedrukt en de techniek waarmee de foto is vervaardigd, zijn van grote invloed op het verhaal dat een foto vertelt.

De soep van Daguerre

De titel van de tentoonstelling verwijst naar een werk van beeldend kunstenaar Marcel Broodthaers (1924-1976), La soupe de Daguerre (1975). Dit werk brengt een ode aan Louis Daguerre (1787-1851), een van de uitvinders van de fotografie. Deze Fransman ontwikkelde in de jaren dertig van de negentiende eeuw een chemisch ‘recept’ voor het maken van een foto; de daguerreotypie. Marcel Broodthaers zet Daguerre’s instructies om in een recept met tomaten, groente en vis, waarvan met een beetje fantasie een verrukkelijke soep gemaakt kan worden.

Sinds Daguerre zijn daguerreotypie introduceerde, zijn er talloze nieuwe manieren bedacht om foto’s te vervaardigen. In deze tentoonstelling is een keuze uit die omvangrijke ‘soep’ aan fotomaterialen en productietechnieken te zien: er wordt een selectie van foto’s van verschillende materialen en bijzondere technieken uit de collectie van Gemeentemuseum Den Haag getoond. Werk van onder meer, Awoiska van der Molen, Craigie Horsfield, Gábor Ösz, Mary Ellen Mark, Piet Zwart, Pim van Os en Rineke Dijkstra. De werken nodigen ons op allerlei manieren uit om foto’s niet te benaderen als immateriële beelden, maar als fysieke objecten.